حمایت اختیاری از دیپ پادکست:
https://www.patreon.com/deeppodcastiran
Instagram: Https://www.instagram.com/deep.podcast
Telegram Channel: Https://www.telegram.me/deeppodcast
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
کنفوسیوس، فیلسوف و نظریه پرداز سیاسی و اجتماعی چین
کنفوسیوس یک فیلسوف اهل چین در دوران باستان بود این فیلسوف بزرگ بنیانگذار یک مکتب فکری و رفتاریه که از چین باستان سرچشمه میگیره. تفکری که به مرور زمان به یک روش حکومت و یک سبک زندگی تبدیل شد.
روزهای آغازین:
در زبان چینی به کنفوسیوس (کونگ فوزی) میگفتند یونانی ها بودن که پسوند (یوس) رو به انتهای نام کنفوسیوس اضافه کردند و اسمش شد (کنفوسیوس) که امروزه هم به همین نام شناخته میشه.
کنفوسیوس در سال 551 پیش از میلاد در ایالت (لو) که حوالی شاندونگِ چین بود در روستایی به نام (تِسو) به دنیا اومد. خانواده کنفوسیوس بسیار پر جمعیت بود. پدرش (شولیانگ هو) افسر بازنشسته بود که با شرکت در جبهه های نبرد موفق شده بود رضایت پادشاه رو به دست بیاره و زمین هایی رو به تملک خودش در آورد.
پدر کنفوسیوس سه همسر داشت که هیچکدوم از اونها نتونسته بودن پسری به دنیا بیارن به همین دلیل در سن 64 سالگی با یک دختر 15 ساله ازدواج کرد. این دختر هم نمیتوسنت باردار بشه. طبق باور مردم محلی، این دختر برای راز و نیاز به یک تپه‌ای میره در اونجا آرزو میکنه که صاحب فرزند پسر بشه، مدتی بعد هم به کنفوسیوس باردار میشه، به همین دلیل یکی از نام های کنفوسیوس، چیو به معنای (تپه) ست.
وقتی کنفوسیوس سه سال بیشتر نداشت پدرش رو از دست داد. کنفوسیوس و مادرش مجبور شدند از بقیه خانواده جدا بشن. جوریکه که حتی اجازه نداشتند در مراسم خاکسپاری شرکت کنند. از اونجاییکه مادر کنفوسیوس زن رسمیِ شولیانگ به حساب نمیومد، چیزی هم از پدر کنفوسیوس به ارث نبرد. مادر و فرزند مجبور شدند به تهی دستی روزگار بگذرونند. بر اساس روایات، کنفوسیوس از همون کودکی به مطالعه در زمینه قربانی کردن و آداب و رسوم نیایشگاه پرداخته بود.
چند سال بعد کنفوسیوس در سن نوجوانی و در سیزده سالگی، مادرش رو هم بر اثر بیماری و کار زیاد از دست داد. کنفوسیوس برای امرار معاش به شغل کارگری رو آورد. در سن 17 سالگی یکی از اشراف منطقه (لو) به دنبال شخصی میگشت که با آداب قربانی کردن آشنایی داشته باشه. به همین دلیل همه عالمان شهر رو به مجلسی دعوت کرد و کنفوسیوس هم در بین اونها حضور داشت.
کنفوسیوس در بیست سالگی با دختری به نام (یی چی گوان) ازدواج کرد. پس از گذشت دو سال (یی چی گوان) فرزند پسری به دنیا آورد که اسمش رو (کونگ لی) گذاشتند. همچنین کنفوسیوس صاحب یک دختر به نام (کونگ جیو) شد.
کنفوسیوس فقیر بود و اکثر کارهایی که داشت مشاغل سطح پایین کارگری بود در اوقات فراغت هم به تاریخ، موسیقی و نیایش میپرداخت به طوریکه پس از چند سال در شهرِ (لو) شهره خاص و عام شد. در زمان کنفوسیوس سلسله 600 ساله (چو) یا (ژو) که تمدن چین رو به وجود آورده بود رو به فروپاشی میرفت و هر روز از قدرتش کم میشد. دوره ملوک الطوایفی بود و دولت شهرهای دست نشانده با هم دیگه پیمان میبستند و به جنگ میرفتند. دقیقا سلسله چو با حکومت شاهنشاهی هخامنشیان در ایران همعصر بود.
کنفوسیوس که افسردگی رو در جامعه دیده بود به فکر فرو رفت. اون خیلی زود فهمید برای از بین بردن این رنج های بی پایان، مفهوم جامعه باید تغییر کنه. یعنی جامعه باید به سود همه اقشار حرکت کنه نه صرفا بزرگان و فرمانروایان.
کنفوسیوس در سن 51 سالگی با تلاشهای شبانه روزی، شهردار یکی از هفت ایالت امپراتوری (چو) شد و یک سال بعد در بخش راه و ساختمان فعالیت کرد. کنفوسیوس بلند پرواز بود، امیدوار بود به بالاترین نهاد حکومتی برسه تا شاید بتونه افکارش رو عملی کنه. از طرفی فرمانروایان اصلا دوست نداشتند یک چنین مزاحمی رو اطراف خودشون ببینند به همین دلیل به کارگیری کنفوسیوس هرگز از مرحله مصاحبه بالاتر نرفت.
کنفوسیوس تصمیم گرفت یک مدرسه تاسیس کنه. مدرسه‌ای کاملا متفاوت. مدرسه‌ای که برای کودکان نبود بلکه برای مدیران و مجریان ساخته شده بود. قصد داشت در این مدرسه نحوه حکومت داری رو به این مدیران آموزش بده. همینطور هم شد مدرسه تاسیس شد و شاگردانی رو هم جذب کرد این مدرسه شبیه مدارس فیلسوفهای یونانِ باستان بود که قرنهای بعد روی کار اومدند.
مدرسه فضای غیر رسمی و بی پیرایه‌ای داشت، گاهی استاد سخنرانی مدون ایراد میکرد اما درسها غالبا از جلسات پرسش و پاسخ تشکیل میشدند.
کنفوسیوس تحمل ابلهان رو نداشت، به عبارتی در اون مدرسه جایی برای خودباخته ها و یا سرگشته ها نبود. معمولا شاگردانش هم از 20 نفر بیشتر نمیشدن. کنفوسیوس ذاتا معلم بود همیشه بی ریا بود و هدفش این بود که رفتار درست رو به شاگردانش آموزش بده. اونها اگر میخواستند به مردم حکومت کنند قبل از هر چیزی باید یاد میگرفتن که چطور بر خودشون حکومت کنند.
کنفوسیوس 5 رابطه رو بیان کرده که هر زمان درست باشند، همه چیز درست میشه:
فلسفه کنفوسیوس:
به کنفوسیوس لقب سقراط چینی ها رو دادند دلیلش هم اینه که فلسفه‌ش بیش از هر چیزی به انسان و اخلاق مربوط میشه و به آسمان هم چندان نگاهی نمیندازه. به مخاطبش میگه وقتی تو از زندگی چیزی نمیدونی پس درباره مرگ چه خواهی دانست؟
منطق نظری کنفوسیوس مبتنی بر این نکته بود که انسان متوجه بشه بر چه چیزی میتونه علم داشته باشه و بر چه چیزی نمیتونه. هدف فلسفه‌ش این بود که از طریق نفس بتونه انسان رو تربیت کنه و یک انسان کامل بسازه. کنفوسیوس هیچ دین یا مذهبی به وجود نیاورد به همین دلیل نمیشه اون رو جزِ پیامبران شناخته شده در نظر بگیریم. در تمامی ادیان مثل اسلام، مسیحیت و یا یهود، ما یک سری قوانین و آیین ها رو داریم از اون طرف نظام پاداش و جزا داریم ، دنیا و آخرت داریم چنین موارد در فلسفه کنفوسیوس یافت نمیشه.
افکار کنفوسیوس از مذاهب باستانی هم نشات نگرفته بودند و با وحی و الهام ارتباطی نداشتند.