مهمانسرای عباسی یا هتل شاه عباس یکی از هتلهای بزرگ ایران و شهر اصفهان است که به دلیل معماری خاص آن، که از معماری دوران صفوی الگو گرفتهاست، و همچنین به دلیل واقع شدن آن در میان بافت تاریخی اصفهان و نزدیکی به خیابان تاریخی چهارباغ عباسی و همجواری با دو اثر تاریخی اصفهان یعنی مدرسه چهارباغ و بازار هنر اصفهان دارای اهمیت فراوان است.
مادر شاه سلطان حسین صفوی (آخرین پادشاه صفوی) پس از ساخت مدرسه چهارباغ موقوفات فراوانی به آن اختصاص داد که این موقوفات شامل چندین مزرعه، باغ، مغازه و کاروانسرا بود. یکی از موقوفات مشهور این مدرسه کاروانسرای مادر شاه بود که دیوار به دیوار مدرسه قرار داشت. پس از حمله افغانها تمامی این موقوفات از جمله این کاروانسرا رو به ویرانی نهادند. با این حال نقاشیای که در عهد محمدشاه رسم شده نشان میدهد که این کاروانسرا در آن زمان فعال بودهاست.
در سال ۱۳۳۶ با حمایت دولت وقت، اجارهنامهای میان سازمان اوقاف و بیمهٔ ایران منعقد شد مبنی بر آنکه بیمه ایران به هزینه خود نسبت به احداث هتل در این مکان اقدام و پس از اتمام از آن بهرهبرداری نماید. گفتنی است در آن زمان مدیریت بیمه ایران شعبه اصفهان بعهده رضا ارحام صدر بازیگر قدیمی سینما و تئاتر اصفهان بود که نقش مؤثری در اجرای این پروژه داشت. مهندس عبدالحسین محیط با ریاست باستانشناس فرانسوی آندره گدار (۲۱ ژانویه ۱۸۸۱–۳۱ ژوئیه ۱۹۶۵) باستانشناس، معمار و مورخ هنر فرانسه و خاورمیانه که سالها به عنوان مدیر سرویس باستانشناسی ایران فعالیت داشت با حمایت و پشتیبانی بیمه ایران در سال ۱۳۳۸ شروع به ساخت این هتل کردند، در هنگام ساخت سعی بر آن بود که بازمانده کاروانسرا مورد مرمت قرار گیرد و طراحی بنا نیز هماهنگ با معماری عصر صفوی باشد. آرایش داخلی بنا هم به گونهای طراحی شد که بیانگر جلوههای اصیل هنر ایرانی باشد. سرانجام هتل شاه عباس در سال ۱۳۴۵ افتتاح گردید. پس از انقلاب ۵۷ این مجموعه با حذف کلمه شاه، به هتل عباسی تغییر نام داده شد.
مهمانسرای عباسی با ۲۲۴ اتاق، سوئیت و آپارتمان که مطابق با استانداردهای بینالمللی ساخته شدهاند، سالانه پذیرای هزاران مهمان و گردشگر داخلی و خارجی از اقصی نقاط جهان و همچنین دهها هیئت از میهمانان عالیرتبه سیاسی و شخصیتهای بینالمللی است.