တစ်ကြော့ပြန် သမ္မတထရမ့် နှင့် မြန်မာ-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး လားရာ

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် အမေရိကန်သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲနှင့် မိုင်ထောင်ချီကွာဝေးသော အရှေ့တောင်အာရှဒေသရှိ မြန်မာနိုင်ငံ ရွေးကောက်ပွဲက ၅ ရက်သာ ကွာခြားခဲ့သည်။ နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ ကျင်းပခဲ့သော ရွေးကောက်ပွဲတွင် အကြီးအကျယ်ရှုံးနိမ့်ခဲ့သော၊ စစ်တပ်ဖွဲ့စည်းထူထောင်ထားသော ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီသည် ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ကို မဲလိမ်မဲခိုးသည်ဟု စွပ်စွဲကာ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို လက်မခံ ငြင်းဆန်ပြီး၊ စစ်တပ်အကြီးအကဲ မင်းအောင်လှိုင်ကို အာဏာသိမ်းရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။   အသွင်ကူးပြောင်းစ ဒီမိုကရေစီအခြေမခိုင်သေးသော မြန်မာနိုင်ငံမှ ဖြစ်ရပ်သည် ကမ္ဘာ့ဒီမိုကရေစီ ဦးဆောင် နိုင်ငံကြီးဖြစ်သော အမေရိကန်နိုင်ငံ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ အငြင်းပွားမှုနှင့် အချိန်ကာလတစ်ခုတည်း ဆင်တူ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။  ရွေးကောက်ပွဲအငြင်းပွားမှုများကို ဖြေရှင်းရမည့် အခွင့်အာဏာသည် ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ရွေးကောက်ပွဲခုံရုံးသို့ အပြည့်အဝအပ်နှင်းထားပြီး၊ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကသာ ဖြေရှင်းရမည် ဖြစ်သော်လည်း၊ ကော်မရှင်၏ဖြေရှင်းမှုကို မကျေနပ်နိုင်သော စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်သည် ဥပဒေ ချိုးဖောက်၍ လက်နက်အားကိုးဖြင့် အာဏာသိမ်းပြီး ဖြေရှင်းခဲ့သည်။  ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့က မြန်မာနိုင်ငံတွင် အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်ပွားပြီး အသွင်ကူးပြောင်းစ ဒီမိုကရေစီ စနစ် ပြိုလဲချုပ်ငြိမ်းသွားစဉ် အမေရိကန်တွင်လည်း ထရမ့် သမ္မတရာထူးမှ ဆင်းသွားခဲ့ပြီး၊ ဒီမိုကရက်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင် အိမ်ဖြူတော်သို့ ရောက်ရှိလာသည်မှာ ရက်ပိုင်းမျှသာရှိသေးချိန် ဖြစ်သည်။ ထိုကြောင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း မြန်မာ နိုင်ငံ၌ စစ်အာဏာသိမ်းမှုနှင့်အတူ ယနေ့အချိန်ထိ ဖြစ်ပျက်ခဲ့မှုများကို သမ္မတထရမ့် မည်မျှသိရှိထားသနည်း ဆိုသည်မှာ မသေချာပါ။   သို့သော် လွန်ခဲ့သော ၄နှစ်လုံးလုံး မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဖြစ်ရပ်များက လွန်စွာကြီးကျယ်လှသည်။ အရပ်သားစစ်စစ် သမ္မတဦးဆောင်သော ရွေးကောက်ခံအစိုးရ ၅နှစ်သက်တမ်းအတွင်း တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဒီမိုကရေစီ၏ လွတ်လပ် မှု အရသာကို ခံစားခဲ့ရသော မြန်မာပြည်သူများသည် စစ်အာဏာသိမ်းမှု၏ ဆိုးကျိုးကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သိမြင်ပြီး၊ ဒီမိုကရေစီကို ပြတ်ပြတ်သားသား ကာကွယ်ရန် မနားမနေ ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသည်။  စစ်တပ်ကို ငြိမ်းချမ်းစွာဆန္ဒပြကြည့်သော်လည်း မရသည့်အဆုံး စစ်ဗိုလ်ချုပ်များနားလည်သော နည်းလမ်းဖြင့် တုံ့ပြန် မှရမည်ဟု သဘောပေါက်ခဲ့ကြပြီးနောက် မြန်မာပြည်သူများ၏ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ သည်။  လေ့လာသုံးသပ်ချက် - သုတဇော်၊ တင်ဆက် - ဟန်လင်း