میراث داریوش بزرگ برای آیندگان چه بود؟

حمایت اختیاری از دیپ پادکست: https://www.patreon.com/deeppodcastiran Instagram: Https://www.instagram.com/deep.podcast Telegram Channel: Https://www.telegram.me/deeppodcast لینک اینستاگرام آقای میثم کشاورز - طراح تصاویر تخت جمشید Https://www.instagram.com/geumat ـــــــــــــــــــــــ music by: Scott Buckley @ScottBuckley musicbyscottb تقسیم کشور به ساتراپ: داریوش بزرگ سرزمین های تحت امر خویش را به ایالتهای مختلفی تقسیم کرد و برای هر کدام دو ساتراپ یا همان شهربان گمارد. برای اینکه همه کارها در دست یک نفر نباشد، دو نفر از طرف شاهنشاه مامور میشدند که یکی همان فرمانده قشون محلی بود و دیگری سردبیر کارهای کشور که در واقع همان کارهای اداری به حساب می آمد. سردبیر در واقع بازرس شاهنشاهی در ایالات بود و هدف از بنیانگذاری این شغل این بود که پادشاه بداند، دستوراتی که به ایالات داده میشود آیا اجرا میشوند یا نه. تعداد این ساتراپی ها 28 تا بود هر چند در کتیبه نقش رستم به 30 ایالت هم میرسید. ضرب سکه: داریوش برای سهولت در امر تجارت، معادلات دولتی داد و ستد و همچنین برقراری نظم و ترتیب در سیستم اداری کشور اقدام به ضرب سکه نمود که به آنها «دِریک» گفته میشد. تجارت و سیستم پولی هخامنشی تمام سرزمین غرب شاهنشاهی آسیا را یکپارچه کرد و بدین ترتیب از هرگونه برتری دستاورد متمرکز از جمله وسائل تکامل یافته ارتباط و حمل و نقل و سیستم مالیاتی پیشرفته برخوردار شده بود. این عوامل اثرات مساعد بر زندگی اقتصادی ایران برجای نهاد و هخامنشیان در هرجایی از سرزمین شاهنشاهی، سیستم اندازه‌گیری منسجم و مهمتری از سیستم پولی واحد پدید آوردند و همه این عوامل سبب آسانی کار بازرگانی شد. در زمان پادشاهی هخامنشی بانک های حقیقی و خصوصی بنیان نهاده شد. اسناد و مدارک آنها همانند اسناد و مدارک بانک اگیبی بابل به دست آمده، که این بانک در سده هفتم پیش از میلاد بنیان نهاده شد و کار آن واگذاری اعتبار و پرداخت وام امانت، رهن و کارگشایی بود. ایجاد قوانین: داریوش کبیر میدانست هیچ حکومتی نمیتواند بدون تکیه بر قوانین پایدار بماند. با توجه به متن های به جا مانده از شوش ، بیستون و پارسه و نقش رستم و سنگ نبشته های آرامگاه داریوش میتوان نتیجه گرفت حکومت داریوش بر پایه قوانین منسجم بوده است. زیرا تصویر روشن از حکومت جهانی که به دست کوروش و داریوش پدید آمد نشان میدهد حکومت هخامنشیان بر پایه اصول اخلاقی استوار بود. یکی از جنبه های تامل برانگیز مربوط به دستگاه قضایی داریوش بزرگ است: داوران شاهنشاهی از میان پارسیان برگزیده میشدند و وظایف خویش را تا پایان زندگی انجام میدادند. مگر آنکه کاری خلاف عدل و داد از آنها سربزند و موجب برکناری آنان شود. اونها دعاوی را بررسی میکنند و رای میدهند و قوانین دولت را تفسیر میکنند و در همه دعاوی حق گرفتن تصمیم دارند. اما اقوام مغلوب که تحت فرمان شاهنشاهی هخامنشی درآمده بودند، قوانین و دستگاه قضایی ویژه خود را همانند روزگار فرمانروایی کوروش به موازات قوانین داریوش نگه میداشتند. به باور تاریخنگاران هیچگاه یک فرد پارسی به هنگام نیایش به درگاه خداوند تنها برای خود درخواست نیکبختی نمیکند، بلکه هر پارسی برای سعادت مردم پارس و یاری شاه خویش نیایش میکند و خود را نیز مشمول این لطف عام میداند. حتی داریوش بزرگ در یکی از کتیبه های خود میگوید: اهورا مزدا کشور مرا از دشمن، خشکسالی و دروغ نگه دارد. نه دشمن ، نه خشکسالی و نه دروغ هرگز به این کشور روی نیاورد. من از اهورا مزدا نیایش و چنین درخواست میکنم. برقراری امنیت: داریوش با سرکوب شورشیان و ایجاد شرایطی سخت، جامعه رو به سمت نظم و آرامش پیش برد. او سیاست بسیار آزاد کوروش بزرگ را تا حدودی محدود کرد تا حکومت بر پایه های استوار تری بنا شود. نا فرمانی ها و شورش های درون شاهنشاهی به داریوش آموخت که تنها به مردم پارس و ماد که به شاه خویش وفادار بودند میتواند تکیه کند. هرچند در اینجا سختگیری و شدت عمل در کار نبود و سیاست اعمال زور در هر اوضاع و احوالی امکان پذیر نبود چرا که قوم حاکم نسبت به مردم تابع شاهنشاهی هخامنشی در اقلیت آشکار قرار داشت و باید سیاستی خردمندانه در پیش گرفته میشد تا هر قومی ویژگی های فرهنگی و سازمان اجتماعی و دینی خویش را آزادانه حفظ کند و در ضمن از همه مزایای حکومت که خود در زمره آن بود برخوردار گردد. هرچند حکومت بر این اقوام از سوی افراد پارسی به نمایندگی از سوی شاه بزرگ صورت میگرفت. نظام مالیاتی: پس از مرگ کوروش و در زمان کمبودجیه مالیات به صورت منظم از مردم دریافت میشد. اما در زمان حاکمیت داریوش این نظام دچار دگرگونی شد و مالیات در این دوره بر اساس تولید محصولات کشاورزان بود و میزان وصول سهم مالیاتی بر مبنای مرغوبیت و حاصلخیز بودن زمین و میزان کشت و برداشت محصول کشاورزان از آنها گرفته میشد و بدین ترتیب هیچگاه به مردم ظلم نمیشد. سازمان اطلاعات: داریوش جهت کنترل کشور و جلوگیری از هرگونه شورش و فتنه و طوتئه علیه نظام شاهنشاهی هخامنشی و همچنین اطمینان از درستکاری بودن حکامی که توسط او به اداره امور مختلف منصوب میشدند اقدام به بنیانگذاری سازمانِ (اسپِزگان و گاوِشگان) کرد. هر چند به باور تاریخنگاران اولین سازمان اطلاعاتی ایران توسط (دیاکو) بنیانگذار سلسله ماد ها پایه گذاری شده بود اما داریوش این سازمان را متحول کرد. به اسپزگان و گاوشگان در ایران سازمان (چشم و گوش) شاه میگفتند. اسپزگان به معنای آنکه مخفیانه مینگرد و گاوشگان به معنای آنکه مخفیانه گوش میدهد. این سازمان زیر نظر اُتانا یکی از هفت یار داریوش اداره میشد. افراد این سازمان، افرادی آموزش دیده بودند و در استراق سمع مهارت داشتند و برای مخفیانه نگاه کردن، آموزش دیده بودند. افراد این سازمان زیر نظر آموزش های مختلف قرار گرفته و پس از اثبات وفاداری آنها به شخص شاه به کار گمارده میشدند. song by: Scott Buckley @ScottBuckley musicbyscottb