ناڤ ژلایێ هەبوونێڤە ناڤێ واتای و بەرجەستە
زمان و دیالێكت
بێگومان پرسا زمان و دیالێكتان، بابەتەکە گەلەک گرینگ و کەڤنارەیا خەباتا زمانزانستییە. گاڤا کو مژار زمان بە، ئاوایێن جودایێ زمان ژی کو وەک دیالێكت یان ژی لەهجە تێنە بناڤکرن و دەرتێ پێشیا مە. ھەتا ئیرۆ ل سەر ڤێ بابەتێ گەلەک گەنگەشە چێبوونە، د دەرھەقێ ڤێ مژارێ دا پێناسەیێن جھێ جھێ ھاتنە کرن، لێ بەلێ ڕوونكرن و پێناسەیەکە ماقول کو ھەر کەس ل سەر ھەمفکر بە چێنەبوویە.
پەیدابوونا جھێتی و گوھەرینا زمان، تایبەتییەكە دیرۆکی و ئەساسییێ زمانە. ژ رۆژا کو زمان پەیدا بوونە و ھەتا ئیرۆ، ھەر جورە تێکەلییا ناڤبەرا کۆمێن مرۆڤان، بوونە سەبەبێ گوھەرینا زمان. پەیدابوونا زار، کۆم و کۆمکێن کولتورییێن جیاواز. تێکەلییا کۆمەیێن مرۆڤان؛ تێکەلییا تاریخی، ئابووری، پێکھاتنا بوویەرێن خوەزایی و کۆمەلی، بوونە سەبەبێ دانوستاندن و گوھەرینا زمان و کولتورێن جییاواز ژی. ژ بەر کو زمان د ناڤ دەمێ دا دگوھەرە. وەکی کو زمانزانێ ناڤدار (فەردیناند دیسۆسێر) ژی دبێژە: “د ناڤا دەمێ دا گوھەرینا زمان، بوویە سەبەبێ پەیدابوونا دیالێكتێن جھێ”(1) ل گۆری ئاستا تێکلییا کۆم و کۆمکێن مرۆڤان؛ وەکی تێکلییا وانا ب ھەڤرا ژینێ، دینی، تجاری، سییاسی و کولتوری، دانوستاندنێن وانێن زمانی ژی چێبوونە. د داوییا ڤان تێکلییان دا زمانەک، ھەم ل گۆر جی-ھەرێمان و ھەم ژی ل گۆر رەوشا وەلاتێن جودا د ناڤا خوەدا دگوھەرە؛ بەرییا ھەر تشتی ژی بلێڤکرنا ھن پەیڤ و شێوەیێن وان دگوھەرە. جارنا ئەڤ گوھەرین ئەوقاس زێدە دبە، کو ئاخافتڤانێن عەینی زمانی پر ب زەحمەتی ھەڤدو تێدگیژن یان ژی تێناگیژن. ل گۆر جی و وارێن جودا، ب ڤێ ئاوایی گوھەرینا زمانەکی، ب پەیڤا دیالێكت (لەهجە، زاراڤا) تێتە بناڤکرن. لێ بەلێ تاریفەکە ستانداردێ دیالێكتێ نینە.
زمانزانێ ئالمانی لودویگ پاول(2) ژی دبێژە، “د ناڤبەرا ‘زمان و “دیالێكت” دا ھیچ سنۆرەکە قەتعی و ‘خوەزایی نینە. ئەم دکارن دو شێوەیێن جودایێن زمانەکی، ژ ئالییێ کولتوری ڤە وەک دیالێكتەک و ژ ئالیێن دن ڤە ژی وەک دوو زمانێن جودا تارف بکن. بۆ نموونە “زمان و دیالێكت”، ل گۆر ناساندن و خوسووسیەتێن وان، مومكینە کو ھەتانی رادەیەک کەیفی بە ژی.”(3) جۆن لوینس(4) ژی دبێژە: “د ناڤبەرا دیالێكتێن زمانەکی دا یان ژی د ناڤبەرا دیالێكتێن زمانێن جیران دا دیارکرنا سینۆرەکە موتلەق مومکین نینە.”(5) ھن زمانزان ژی دیالێكت، وەک “شێوەیەکە ئاخافتنا” زمان تەعریف دکن. ب کورتایی ئەم دکارن ببێژن کو ل سەر پێناسە و چارچۆڤەیا “دیالێكت”ێ، فکرەک سابیت و سنۆرەکە موتلەق نینە.
پۆلا۱
https://youtube.com/playlist?list=PL82weQhZQBwNMnqKx5TYN4zhwFFRfDFKp
پۆلا۲
https://youtube.com/playlist?list=PL82weQhZQBwP2rU3ZyaxdQieOWciaMa7c
پۆلا۳
https://youtube.com/playlist?list=PL82weQhZQBwPzTVApTWa_frFEfze_kBOF
پۆلا٤
https://youtube.com/playlist?list=PL82weQhZQBwNaTo5IEE4t55VXjCvY02Mx
پۆلا٥
https://youtube.com/playlist?list=PL82weQhZQBwO7XIZB1JTqwTKvnkICjE5y
پۆلا٦
https://youtube.com/playlist?list=PL82weQhZQBwMrVa4V-1C8RB790Qw8ihkU
پۆلا۷
https://youtube.com/playlist?list=PL82weQhZQBwOidkAVzFX-GoV_AAo6bzlI
پۆلا۸
https://youtube.com/playlist?list=PL82weQhZQBwO3TCrRuEXhRrkM2CLgKghD
پۆلا۹
https://youtube.com/playlist?list=PL82weQhZQBwM3o448Y_c40ErFnYq0vD1k
پۆلا۱٠
https://youtube.com/playlist?list=PL82weQhZQBwPK1GPbhQjW3KuteXLiTPRf
پۆلا۱۱
https://youtube.com/playlist?list=PL82weQhZQBwMEZFobLnTXr6ZziBjYhUke
پۆلا۱۲
https://youtube.com/playlist?list=PL82weQhZQBwN8nmzQp43axEgPZsFSJ10w
#halat_sharafani
#halat_abdullah_sharafani
#ماموستا_هلات_عبدالله
#youtubeshorts
#youtube
halat sharafani
كوردى بولى 3
kurdish language
kurdish language spoken
kurdi poli 7
kurdi poli 12
kurdi poli 11
rezman badda dan
rezmani kurdi poli 12
rezman badda dan lyrics
mamosta halat
هلات عبدالله شرفاني
ماموستا هلات عبدالله
هلات شرفاني
كوردى بولى 4
kurdish cartoon song
kurdi music
islam kurdi
كوردى
رێزمان
رێزمانا کوردی
قوتابیێن دهوك
زمانێ کوردی
رێزمانا بادینی
ئيواني كرد
ئەدەبێ کوردی
رێزمانی کوردی
kurdistan
kurd school
youtube