โลกุตตรสัจฉิกิริยาคืออะไร ? มีกี่อย่าง อะไรบ้าง ?
ตอบ : โลกุตตรสัจฉิกิริยา คือธรรมอันเป็นโลกุตตรที่ควรทำให้แจ้ง มี ๓ อย่าง ได้แก่
๑. มรรคปัญญา
๒. สามัญญผล ๔
๓. นิพพาน
ดังความว่า
วิปสฺสนาปญฺญาย มคฺคปญฺญา สจฺฉิกาตพฺพา.(ดู อํ.อฏฺ. ๒/๑๘๙/๔๐๙.)
มรรคปัญญาพึงทำให้แจ้งด้วยวิปัสสนา
ผลสจฺฉิกิริยาติ โสตาปตฺติผลสฺส สจฺฉิกิริยา สกทาคามิผลสฺส สจฺฉิกิริยา อนาคามิผลสฺส สจฺฉิกิริยา อรหตฺตผลสฺส สจฺฉิกิริยา.( วิ.มหาวิ. ๑/๑๙๙/๑๒๙. )
คำว่า การทำผลให้แจ้ง ได้แก่ การทำโสดาปัตติผลให้แจ้ง การทำสกทาคามิผลให้แจ้ง การทำอนาคามิผลให้แจ้ง การทำอรหัตตผลให้แจ้ง
นิพพาน ชื่อว่า เป็นโลกุตตรธรรมที่ควรทำให้แจ้ง ดังความว่า
นิโรธสจฺจํ อภิญฺเญยฺยํ ปริญฺเญยฺยํ, น ปหาตพฺพํ น ภาเวตพฺพํ, สจฺฉิกาตพฺพํ.(อภิ.วิ. ๓๕/๑๐๓๑/๕๒๐.)
นิโรธสัจพึงรู้ยิ่ง พึงกำหนดรู้,แต่ไม่พึงละ ไม่พึงเจริญ, แต่พึงทำให้แจ้ง