แผ่นนพเก้า
กระเบื้องหุ้มองค์พระปรางค์วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร พิษณุโลก
การบูรณะพระปรางค์ประจำวัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร (วัดใหญ่) ที่ตั้งอยู่ด้านหลังวิหารพระพุทธชินราช ภายในเป็นที่ประดิษฐานองค์พระสารีริกธาตุ โดยแต่เดิมองค์พระปรางค์เป็นศิลปะสมัยอยุธยา ซึ่งนักวิชาการคาดว่าจะสร้างคร่อมเจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ ศิลปะสมัยสุโขทัย และภายในเป็นที่ประดิษฐานองค์พระสารีริกธาตุ การบูรณะในปี ๒๕๕๐ เป็นสร้างคร่อมเจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ แบบศิลปะสมัยสุโขทัย
ในการบูรณะจะมีการแกะชิ้นส่วนของพระปรางค์ ที่เรียกว่านพเก้า (แผ่นกระเบื้องโมเสกสีทอง ขนาด ๓ x ๓ ซ.ม.) ออก (เป็นพระปรางค์องค์เดียวในประเทศไทยที่มีการติดนพเก้า หรือกระเบื้องโมเสกสีทอง) ซึ่งทางกรมศิลปากร และวัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร ได้มีมติให้นำชิ้นนพเก้าออกให้ประชาชนเช่าบูชาเก็บไว้ เพื่อความเป็นสิริมงคล และหลังจากที่ทางวัดได้เปิดให้มีการบูชานพเก้าพระปรางค์ ปรากฏว่ามีประชาชนที่ทราบข่าวทั้งคนในและต่างจังหวัด พากันเดินทางไปขอบูชากันเป็นจำนวนมาก แต่เนื่องด้วยชิ้นนพเก้ามีเพียงประมาณ ๑๐,๐๐๐ แผ่นเท่านั้น ทางวัดจึงกำหนดให้สามารถเช่าได้คนละไม่เกิน ๓ ชิ้น ทั้งนี้เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้อื่นได้สามารถนำชิ้นนพเก้าไปบูชาเพื่อความเป็น สิริมงคลอย่างทั่วถึงกัน สำหรับราคาในการบูชานั้น ชิ้นนพเก้าเกรดเอ ราคา ๑,๒๙๙ บาท เกรดดี ราคา ๙๙๙ บาท
ปี พ.ศ. ๒๔๔๔ พระปรากรมมุณี ( เปลี่ยน ) เจ้าอาวาสวัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดพิษณุโลก ในขณะนั้น ได้รวบรวมเงินจากผู้มีจิศรัทธาสั่งซื้อกระเบื้องสีทองจากประเทศอิตาลี เรียกว่าแผ่นนพเก้า สาเหตุที่เรียกว่าแผ่นนพเก้า เนื่องจากมี ๙ ช่อง แต่ละช่องมีจุด ๓ จุด ๓x๙ = ๒๗ และ ๒+๗ =๙ บางแผ่นแต่ละช่องมี ๔ จุด ๔x๙ = ๓๖ และ ๓+๖ = ๙ แผ่นนพเก้าปิดทองนี้ติดบนองค์พระปรางค์
ผ่านมานับกว่าร้อยปี แผ่นนพเก้าเริ่มหลุดร่อนออกจากองค์พระปรางค์ ดังนั้นในปี พ.ศ. ๒๕๕๐ รัฐบาลได้มอบให้กรมศิลปากรทำการซ่อมแซมองค์พระปรางค์ใหม่ จึงได้นำแผ่นนพเก้าออกแล้วปิดแผ่นนพศูล (แบบจุดเดียว) เข้าไปแทน และได้มอบให้ทางวัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร เพื่อมอบให้แก่ผู้มีจิตศรัทธาทำบุญสร้างนพศูลทองคำติดบนยอดพระปรางค์
ในขณะนี้แผ่นนพเก้ามีอาจุ ๑๑๑ ปี ซึ่งในการปลุกเสกวัตถุมงคลทุกครั้งจะต้องโยงสายสิญจ์ออกจากองค์พระปรางค์เข้าไปย้งวิหารพระพุทธชินราช ดังนั้นแผ่นนพเก้าจีงเป็นวัตถุมงคลศักดิ์สิทธิที่ควรค่าแก่การสักการะบูชา เป็นมงคลอย่างสูงยิ่ง