การบรรเลงขิมหมู่ โดย วงขิมหมู่ศิษย์บ้านครูมนตรี ตราโมท
จาก บันทึกการแสดงสด วาระ 104 ปี ครูมนตรี ตราโมช
วันที่ 16 - 19 มิถุนายน 2548 ณ โรงละครแห่งชาติ
เพลงลาวแพนนี้ บางทีก็เรียกว่า ลาวแพนใหญ่ ซึ่งคู่กับลาวแพนน้อย เป็นสำเนียงทางภาคอีสาน แม้เพลงพื้นเมืองของภาคอีสานในสมัยนี้ก็ยังมีคล้ายคลึงกับลาวแพนหรือลาวแพนใหญ่นี้อยู่ บางท่านสันนิษฐานว่า เดิมคงจะชื่อลาวแคน คือเพลงลาวที่เป่าแคน แล้วจึงเรียกเพี้ยนมาเป็นลาวแพน ดูก็ใกล้เคียงและอาจถูกต้องก็ได้ แต่ว่าในโบราณก็มีการฟ้อนรำชนิดหนึ่งเรียกว่า รำแพนหรือฟ้อนแพน จะมจากเพลงสำหรับฟ้อนชนิดนี้ได้บ้างกระมัง ทั้งนี้ก็สุดแต่ท่านผู้รู้จะวินิจฉัย แต่เพลงลาวแพนสำหรับเดี่ยวนี้ ท่านโบราณาจารย์ได้นำเพลงลาวต่างๆ เข้ามาติดต่อกันเป็นเรื่องไปอีกหลายเพลง เช่น เพลงลาวสมเด็จ ลาวแพนน้อย เป็นต้น และในโบราณทีเดียวก็ดูเหมือนจะคิดผูกขึ้นสำหรับเดี่ยวปี่ในเท่านั้น ต่อมาจึงจะเข้แล้วจึงได้แผ่ออกไปถึงเดี่ยวเครื่องดนตรีชนิดอื่นๆ