อุบายการภาวนา
อุบายการภาวนาให้หาน้ำเย็นๆ 1 แก้ว ดื่มลงไป นั้งนิ่งๆ มีสติระลึกรู้ตามน้ำเย็นไปเรื่อยๆค่อย ๆ สังเกตไปเรื่อย ๆ น้ำเย็นจะค่อย ๆ แผ่ว ๆ ตรงสุดท้ายที่ความเย็นหยุดนิ่ง ให้เอาเป็นฐานการระลึกรู้ของการภาวนา จะภาวนาอะไรก็ได้แต่จริง ๆ ตรงนั้นคือตัวผู้รู้
จะลืมตาหรือไม่ลืมตา ก็ระลึกรู้ตรงนี้ได้ ให้รู้สึกอยู่ตรงน้ำการกำหนดตรงนี้แตกต่างจากการกำหนดลม ที่ต้องมีลมเข้าลมออก แต่ตรงนี้ได้น้ำเป็นตัวนำทางความรู้สึกเข้าไป และระลึกรู้อยู่ตรงนี้ ตรงความเย็นของน้ำหยุดอยู่ ดูผู้รู้สึกอยู่ตรงนี้ เป็นฐานการระลึกรู้การภาวนา หลับตาก็รู้ได้ ความรู้ตรงนี้ไม่เกี่ยวกับลม ลมก็คือธาตุลม ธาตุรู้ก็คือธาตุรู้
ส่วนมากนักปฏิบัติจะเอาลมเป็นธาตุรู้ แต่ที่อาตมาปฏิบัติมาแล้ว ไม่ต้องใช้ลมตามไป แต่ใช้ธาตุรู้เป็นที่ตั้ง ธาตุรู้ตรงนี้ปรุงแต่งไม่ได้ เราไปคิดที่อื่นก็ไม่ได้เพราะความรู้อยู่ตรงนี้ ไม่ว่าจะเดินไปไหน หรือทำงานก็แล้วแต่ ก็อยู่ตรงนี้ตลอด ถึงความเย็นของน้ำจะหายไป แต่ตำแหน่งความเย็นยังคงอยู่
การภาวนาตรงนี้เป็นการกำจัดความฟุ้งซ่าน การปรุงแต่งจิตเล่นออกจากกาย
จิตจะอยู่กับผู้รู้อย่างเดียว และต่อไปทำอย่างไรต่อ ก็ให้รู้สึกอยู่ตรงนี้ มันจะปรุงแต่งไม่ได้ ธาตุที่ปรุงแต่งไม่ได้เรียกว่าจิต แต่ที่ว่าปรุงแต่งไม่ใช่จิต เป็นอาการของจิต
ถ้าไปถึงจิตแล้ว จิตจะนิ่งอยู่ตลอดเวลา ความรู้สึกจะไม่เคลื่อนไหวไปตามกายที่เคลื่อนไหว แต่อยู่ในตำแหน่งรู้ และนิมิตทั้งหมดก็หายไป
ในตัวของเราคือจิต ตัวผู้รู้เป็นจิตตัวจริง ไม่ใช่อาการของจิต จะให้ความยึดมั่นถือมั่นนอกจากผู้รู้ไม่มี หลวงปู่ดูลย์จึงว่า จิตเห็นจิตอย่างแจ่มแจ้งเป็นมรรค ก็เป็นลักษณะเช่นนี้
**************
พระราชวิสุทธิมุนี (หลวงพ่อเยื้อน ขนฺติพโล)