การแสดงรำเดี่ยวมาตรฐานทางด้านนาฏศิลป์ไทย ประจำปีการศึกษา 2567
โดยนิสิตสาขาวิชานาฏศิลป์ไทย ภาควิชาศิลปะการแสดง
คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร
วันที่ 8 สิงหาคม 2567 ณ โรงละครเฉลิมพระเกียรติ ฯ มหาวิทยาลัยนเรศวร
แสดงโดย นางสาวธนาภา อินทะรังษี
ครูผู้ถ่ายทอดท่ารำ อาจารย์เสาวรักษ์ ยมะคุปต์
อาจารย์ที่ปรึกษา อาจารย์รัชดาพร สุคโต
ประวัติความเป็นมา
การแสดงรำเดี่ยวมาตรฐาน ชุด ฉุยฉายมณีเมขลา เป็นการแสดงที่ปรากฏอยู่การแสดงเบิกโรง ชุด “เมขลา-รามสูร” ได้นำออกแสดงครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2547 ในรายการวิพิธทัศนา ณ สังคีตศาลา เนื้อเรื่องกล่าวถึงนางเมขลา ซึ่งเป็นเทพธิดาที่มีผิวกายสีดอกอัญชันและมีดวงแก้วมณี ทำหน้าที่ดูแลพระมหาสมุทร นางเมขลามีนิสัยที่รักสนุก ร่าเริง ไม่เกรงกลัวผู้ใด ชอบไปท่องเที่ยวและร่ายรำกับเหล่าเทวดานางฟ้าบนสวรรค์
การแสดงชุดฉุยฉายมณีเมขลา กล่าวถึงความงามและบุคลิกลักษณะนิสัยของนางมณีเมขลา ที่แต่งองค์ทรงเครื่องแล้วออกไปร่ายรำฉุยฉายก่อนเดินทางไปปฏิบัติหน้าที่และประชุมเทวัญ เป็นกระบวนท่ารำอวดฝีมือของตัวนางที่แสดงถึงความประณีตงดงามของท่ารำ และบุคลิกลักษณะของนางมณีเมขลาได้อย่างชัดเจน ชวนให้ติดตามเรื่องราว
ฉุยฉายมณีเมขลา เป็นผลงานการประดิษฐ์สร้างสรรค์ท่ารำโดย ดร.รัจนา พวงประยงค์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (นาฏศิลป์ไทย-ละคร) พุทธศักราช 2554 ประพันธ์บทร้องโดย อาจารย์กัญจนปกรณ์ แสดงหาญ โดยมีอาจารย์เสรี หวังในธรรม ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ศิลปะการละคร) พุทธศักราช 2531 เป็นผู้ตรวจทานบทประกอบการแสดง ในการแสดงประกอบไปด้วย เพลงรัว ร้องเพลงฉุยฉาย ร้องเพลงแม่ศรี และเพลงเชิดฉิ่ง ตามลำดับ