00:00 รายการธรรมะสว่างใจ ตอบโดย พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล
00:01:02 ๑.๑) การที่บอกให้นั่งสมาธิแล้ว “ดูจิตว่าผิดจากนี้คือหลง” ถ้าดิฉันอยู่ในห้องพระตัดสิ่งรบกวนทั้งหมดออก การหลงจะน้อยลง (สำหรับผู้ถามที่มีปัญหามากคือจะหลับ) กับการที่อยู่ในสถานที่กว้างมีเสียงรบกวน แบบไหนจะเป็นการฝึกที่ดีกว่ากันคะ?
00:05:47 ๑.๒) มีคืนหนึ่งนั่งๆ แล้วน้ำตาไหลทางตาขวา หลังจากนั้นมาไหลที่หางตาซ้าย ทีนี้ไหลสองข้าง ข้างขวามากกว่า สักพักก็หยุด อาการอย่างนี้คืออะไร?
00:07:40 ๒) ขอทราบความแตกต่างระหว่าง “ทำบุญ”, “ทำทาน”, ”ทำกุศล“ (มีบางคนบอกว่า ทำบุญกับพระ, ทำกุศลกับคน)
00:13:40 ๓) คำกล่าวเริ่มก่อนนั่งสมาธิ/การเดินจงกรมของพระอาจารย์กฤช กล่าวว่าอย่างไรบ้างคะ? อยากปฏิบัติตามค่ะ
00:16:42 ๔) ผมเคารพรักพี่ชายคนหนึ่งมากๆ และทำสิ่งดีๆ ตามพี่เขา แต่ทำตามทรัพยากรที่ผมมี เช่น พี่เขาจัดทีมรักษาผู้ยากไร้ตามชนบทหลายสิบคนฟรี ส่วนผมซื้อยาสามัญให้ผู้ยากไร้แถวบ้าน ๑-๒ คน, พี่เขาปล่อยปลาหลายสิบกิโล ส่วนผมปล่อยปลา ๑-๒ ตัว, พี่เขาซื้ออาหารแจกหมาจรหลายสิบกิโล ส่วนผมซื้ออาหารแจกหมาจรหนึ่งกิโล คำถามคือ สิ่งที่ผมทำข้างต้น ผมทำดีแล้วใช่ไหม และ มีสิ่งใดที่ต้องแก้ไขไหมครับ?
00:24:15 ๕) ขณะเดินจงกรมที่ห้องซึ่งทางเดินไม่ตรง ข้าวของเยอะ การเห็นสิ่งของด้วยหางตาขณะเดิน หยุดหรือกลับตัว การเดินหลบของ การเลี้ยวที่จุดเลี้ยว เป็นลักษณะจิตเคลื่อนไปทางตาหรือไม่ครับ?
00:26:58 ๖) ถ้าเป็นฆราวาสประพฤติพรหมจรรย์ จะตึงเกินไปไหมครับ? เพราะทุกครั้งที่เสพกาม รู้สึกว่าสมาธิกับสติเสื่อมครับ ขอคำแนะนำที่เหมาะสมกับฆรวาสครับ
00:32:36 ๗) มีแตนมาทำรังที่ต้นไม้ในสวน เวลาเข้าไปพรวนดินหรือรดน้ำ บางครั้งถูกต่อย เวลาเห็นรังของเขา ก็จะตัดกิ่งไม้ที่เขามาทำรังเอาไปทิ้ง บาปไหมครับ?
00:34:31 ๘) ในขณะเดินจงกรมมีอาการอยากเข้าห้องน้ำทุกครั้ง ควรปฏิบัติอย่างไรดีคะ?
๑. หยุดเดินและกำหนดรู้แล้วเดินไปเข้าห้องน้ำ
๒. กำหนดรู้แต่ทนจนกว่าจะหมดเวลาที่กำหนด
๓. ทำได้ทุกข้อ / หรืออย่างไรดีคะ?
00:38:13 ๙) วันที่มีเผาหญ้าแถวบ้าน ตัวแมลงเม่าจะมาตามหลอดไฟหล่นลงมาบนที่นอน โยมกับลูกสาวช่วยกันเก็บออกเยอะมาก นำไปทิ้งนอกห้อง พยายามไม่ให้ตาย แต่บางตัวอาจจะไม่รอด แผ่เมตตาให้แมลง ถ้าพลาดทำให้บางตัวตาย ผิดศีลข้อ ๑ ไหม?
00:42:28 ๑๐) เคยฟังพระอาจารย์เล่า นักปฏิบัติที่เคยบวชมาแล้วสึกออกไป ว่าเห็นแสงแล้วแหวกออก ที่จริงน่าจะคือมรรคผล จึงอยากทราบว่าการเกิดมรรคผลของนักภาวนาสายดูจิตในปัจจุบันที่พระอาจารย์รู้จักและได้ยินมา ลักษณะลีลาในแต่ละท่านเป็นแบบใดบ้างครับ เป็นเรื่องหาฟังได้ยากมาก รบกวนพระอาจารย์หากสามารถเล่าได้พอสังเขป?
00:53:13 ๑๑) มีสัตว์ตกลงไปตายในบ่อน้ำของเราซึ่งไม่ได้ล้อมรั้วไว้ ทั้งที่เรารู้ว่าอาจจะเกิดเหตุการณ์แบบนี้ แบบนี้จะบาปไหมครับ?
00:55:30 ๑๒) ผมอยู่แถบยุโรปครับ อากาศหนาวจัด มีความจำเป็นจะต้องดื่มเหล้าเพื่อเพิ่มความอบอุ่นให้กับร่างกาย เป็นการดื่มเพื่อแก้หนาวครับ แบบนี้จะผิดศีลข้อ ๕ ไหมครับ?
00:59:54 ๑๓) ผู้ปฏิบัติมานานจนไปเห็นกรรมของผู้อื่น แล้วได้บอกกล่าวกับผู้นั้น เป็นสิ่งที่ถูกต้องไหมคะ?
01:06:43 ๑๔) ถ้าสติไม่มีกำลังโดนกิเลสครอบงำ (ความเครียดวิตกกังวล) กลับมาอยู่กับคำบริกรรมพุทโธ เป็นการแก้อาการไหมคะ แต่กิเลสก็ไม่หาย เหมือนมี ๒ อย่างเกิดควบคู่กัน คือ บริกรรมไปด้วย-วิตกกังวลไปด้วย หรือควรแค่รู้คะ?
01:16:06 ๑๕) การปฏิบัติภาวนาโดยการฝึกกสิณควบคู่กับอานาปานสติ เพ่งสีเหลืองขององค์พระ แล้วน้อมเป็นภาพในสัญญา หลับตาลืมตาเห็นสี เห็นรูปเงาองค์พระ พร้อมกำหนดลมหายใจจนสงบสว่างเกิดปีติและนิ่ง สอบถามว่าถ้าอารมณ์ดับจริง เราจะจับสีหรือลมต่อไป หรือปล่อยไปตามธรรมชาติ ถามว่าเป็นไปตามตรงหลักธรรมไหม? แล้วพิจารณาต่ออย่างไรเรื่องจิต?
01:23:59 ๑๖) เวลานั่งสมาธิแบบดูร่างกายเคลื่อนไหวจากการหายใจ มักจะมีสภาวะไม่รู้เนื้อรู้ตัว ไม่ได้หลับแต่อยู่ๆ มันหายไป ประมาณ ๖-๘ วินาที แล้วก็รู้ตัว บางครั้งรู้ตัวเร็ว บางครั้งรู้ตัวช้า เหมือนแมวไล่จับหนู ไม่ทราบว่าสภาวะหายไปนั้น คือเหม่อลอยหรือว่านิ่งคะ?
01:27:00 ๑๗.๑) ปกติจะทำในรูปแบบตอนเช้า โดยการนั่งสมาธิบริกรรม ตั้งเวลาไว้ครึ่งชั่วโมงถึง ๔๕ นาที ประมาณสัก ๒๐-๓๐ นาที จะรู้สึกเบื่อหรืออึดอัด ตอนนี้ดูความเบื่อ อึดอัดไปเรื่อยๆ ถูกไหมคะ?
01:29:45 ๑๗.๒) หลายวันตื่นทำตอนเช้าไม่ไหว เลยต้องมาทำตอนเย็นก่อนนอนแทน ถึงแม้พยายามมีสติระหว่างวัน แต่ตอนทำก่อนนอนแป๊บเดียวจะหลับทุกที ควรทำก่อนนอนดีไหมคะ? กลัวทำแล้วติดทำแล้วง่วงหรือตอนเย็นควรเปลี่ยนเป็นเดินแทน
01:31:03 ๑๘) ความสนุกที่ทำให้เกิดเสียงหัวเราะ มีความสุข เป็นกิเลสไหมคะ? เจตนาคือต้องการให้คนที่เราคุยด้วยมีความสุข เช่น พูดตลกๆ แล้วเด็กหัวเราะชอบใจ
01:34:54 ๑๙) ศาสนาพุทธให้เราอยู่กับปัจจุบันขณะ แล้วพระศาสดาท่านสอนถึงการรับมือ หรือวางแผนอนาคตไว้ไหมครับ?
Clip นี้ตัดมาจากรายการธรรมะสว่างใจ ซึ่งเป็นการถามตอบระหว่างพระพิธีกร กับพระอาจารย์กฤช นิมฺมโล ดังนั้นสรรพนามที่ใช้แทนตัวกันจึงเป็นแบบพระกับพระสนทนากัน