เพลงต้นวรเชษฐ์หรือเพลงต้นบรเทศ
เพลงต้นวรเชษฐ์ (ซึ่งเป็นที่รู้จักกันมากกว่าชื่อต้นบรเทศ) เป็นเพลงอัตราจังหวะสองชั้นและชั้นเดียว ทำนองเพลงของเก่า สมัยอยุธยา รวมอยู่ในเพลงประเภทสองไม้และเพลงเร็วเรื่องเต่ากินผักบุ้ง ต่อมาหลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) นำเอาทำนองต้นบรเทศมาแต่งเป็น ๓ ชั้น และตั้งชื่อใหม่ว่าเพลงชมแสงจันทร์ อีกทางหนึ่งแต่งเป็นเพลงชมแสงทอง ๓ ชั้น (หรือเพลงอรุณไขแสง หรือเพลงชมแสงจันทร์ทางเจ้าชู้)
"วรเชษฐ์" มีที่มาอย่างไรไม่รู้ แต่ "บรเทศ" สันนิษฐานว่าคือคำว่า "ประเทศ" นั่นเอง ในที่นี้น่าจะหมายถึงคนต่างประเทศ มากกว่า "ประเทศ" เพราะสมัยอยุธยายังไม่มีประเทศ มีแต่ "ราชอาณาจักร แคว้น เมือง" ยังไม่มี "รัฐ ชาติ ประเทศ" ชวนให้คิดต่อไปว่าเพลงนี้น่าจะมีต้นเค้ามาจากแขกเทศ (ชาวตะวันออกกลาง) ก็ได้ อย่างไรก็ดี เป็นเพียงการสันนิษฐานไปตามรูปศัพท์ มิใช่ข้อยุติแต่ประการใด ภายหลังนิยมเรียกกันว่า "ต้นวรเชษฐ์" มากขึ้น "วรเชษฐ์" แปลได้ว่าพี่ชายที่กล้าหาญหรือพี่ชายที่ประเสริฐ ยิ่งไม่สามารถเดาความเป็นมาได้เลย
เพลงต้นวรเชษฐ์ ๒ ชั้น มีความไพเราะน่าฟังมาก จึงนิยมบรรเลงและขับร้องเป็นการทั่วไป และนำไปเป็นเพลงระบำรำฟ้อนด้วย
Cr. http://saisampan.net/index.php?topic=56642.0;wap2
เพลงนี้เดิมชื่อ "ต้นบรเทศ"
เป็นเพลงอัตราจังหวะสองชั้นและชั้นเดียว เป็นทำนองเก่าสมัยอยุธยาอยู่ในเพลงประเภทสองไม้
ที่มาของคำว่า "บรเทศ" มีผู้สันนิษฐานว่า เราได้ยินชาวอินเดียเรียกคนต่างด้าวว่า ปัรเดสี (Pardesi) ซึ่งแผลงทางสำเนียงไทยว่า "ปรเทสี" และกลายเป็น "บรเทศ" ดังที่เราเรียกชาวตะวันออกกลางว่า "แขกเทศ" หรือ มีชื่อเพลงไทยอีกเพลงว่า "แขกบรเทศ" (คนละเพลงกับ "ต้นบรเทศ")
แต่ด้วยความไม่รู้ หรือ แค่ต้องการเลียนเสียง จากเพลง "ต้นบรเทศ" จึงเพี้ยนเสียงกลายเป็น "ต้นวรเชษฐ์" ไป
ดังนั้นไม่ต้องไปตามหาหรอกครับ ว่าคือ ต้นอะไร
เพลงแขกบรเทศนี้ ครูกล้อย ณ บางช้าง ได้แต่งขยายขึ้นเป็นอัตราสามชั้น ให้มีเชิงสำนวนเป็นประโยคคู่ตลอดเพลง ความหมายของเพลงไปในเชิงพลอดรักสัพยอก เพลงต้นบรเทศสามชั้น เรียกอีกชื่อว่า”เพลงชมแสงจันทร์”
ต่อมาประมาณ พ.ศ. 2478 ท่านครูหลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) ได้แต่งทำนองเพลงชมแสงจันทร์ เฉพาะอัตราสามชั้นขึ้นอีกทางหนึ่ง ให้ชื่อว่า “เพลงชมแสงทอง 3 ชั้น")
ถ้านึกไม่ออก ไปดูในโหมโรงได้ครับ
เพลงแขกบรเทศ คือเพลงที่นายศรลองเครื่องดนตรีหลากชนิดไปเรื่อย จากฆ้อง ระนาดทุ้ม... แล้วเปลี่ยนผู้แสดงจากวัยเด็กเป็นหนุ่ม
ส่วนเพลงต้นวรเชษฐ์ คือตอนที่นายศรไปเล่นระนาดในเมืองหลวงครั้งแรก แล้วเสียงไปบาดหูขุนอินนั่นแหละครับ
Cr. https://www.bloggang.com/m/viewdiary.php?id=plin&month=04-2006&date=11&group=12&gblog=4
Rearranged - Witthawat Saenroeng , Kreangkri Klapungteam
บรรเลง - Witthawat Saenroeng
Recording
Ejueji Studio
Mixing & Mastering
Narongchai Pooritorn
ติดต่อทำเพลง
Facebook : Witthawat Saenroeng , Ejueji Studio
ภาพโดย Pexels จาก Pixabay
ภาพโดย Виктория Бородинова จาก Pixabay
#ต้นวรเชษฐ์
#EjuejiStudio