Elżbieta Ficowska urodziła się w 1942 roku w getcie warszawskim jako Elżbieta Koppel. Jako półroczne niemowlę została w ukryciu przewieziona na "aryjską stronę", gdzie zaopiekowała się nią, współpracująca z Ireną Sendlerową i Żegotą, położna Stanisława Bussoldowa. Jej rodzona matka zginęła w 1943 roku w obozie w Poniatowej, a ojciec został zastrzelony rok wcześniej na warszawskim Umschlagplatzu. Stanisława Bussoldowa zaadoptowała małą Elżbietę i z miłością wychowywała jak swoją córkę, zatajając jednak jej pochodzenie. W wieku siedemnastu lat Elżbieta Ficowska dowiedziała się, że jest Żydówką. Wywołało w niej to szok i bunt, przez co uciekła z domu. W tym czasie poznała Jerzego Ficowskiego, którego zafascynowała jej historia. Wzięli ślub w 1968 roku. W 1970 Elżbieta Ficowska ukończyła studia psychologiczne. Elżbieta Ficowska razem z mężem była zaangażowana w działalność opozycyjną wobec władz PRL-u. W latach 2002–2006 pełniła funkcję przewodniczącej Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu. Jest autorką książek i słuchowisk dla dzieci.
NAZWISKO ROZMÓWCZYNI: Elżbieta Ficowska
BIOGRAM ROZMÓWCZYNI I SZCZEGÓŁOWE OPRACOWANIE WĄTKÓW: https://sztetl.org.pl/pl/historia-mowiona/192240-elzbieta-ficowska
WYWIAD PRZEPROWADZIŁA: Joanna Król
NAGRANIE: Przemysław Jaczewski
DATA NAGRANIA: 16 kwietnia 2015
PRAWA AUTORSKIE DO NAGRANIA: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
NAJWAŻNIEJSZE WĄTKI:
00:00:15 – Okoliczności poznania Jerzego Ficowskiego, wizyta w klubie Związku Literatów Polskich.
00:03:00 – Relacje między rozmówczynią a Jerzym Ficowskim, małżeństwo.
00:05:05 – Zainteresowanie Jerzego Ficowskiego historią rozmówczyni, inspiracja do napisania wiersza „Twoje matki obie”.
00:05:35 – Tożsamość rozmówczyni, tożsamość i psychika tzw. dzieci Holokaustu.
00:14:57 – Rodzina, dzieciństwo i okres młodzieńczy,
00:19:58 – Postępowanie Stanisławy Bussold w związku z próbami odbierania przybranych żydowskich dzieci.
00:23:15 – Nauka w gimnazjum sióstr felicjanek, odkrywanie żydowskiego pochodzenia.
00:31:33 – Komentarz dotyczący „żydowskiego charakteru” jako bezpośrednia przyczyna ucieczki rozmówczyni z domu.
00:33:10 – Ratowanie dzieci z getta warszawskiego.
00:37:09 – Stosunek rozmówczyni i Jerzego Ficowskiego do antysemityzmu i dyskryminacji, rola Jerzego Ficowskiego w poznawaniu przez rozmówczynię kultury żydowskiej.
00:40:05 – Zagłada w twórczości Jerzego Ficowskiego.
00:42:09 – Wydarzenia związane z antysemicką kampanią w 1968 r..
00:45:01 – Przesłuchanie w Pałacu Mostowskich, działalność opozycyjna rozmówczyni.
00:47:10 – Przynależność rozmówczyni do Stowarzyszenia „Dzieci Holocaustu”.
00:49:24 – Poczucie tożsamości żydowskiej młodszych pokoleń.
00:50:25 – Pierwsze kontakty z warszawskimi Żydami, wizyta w klubie Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce, znajomość z Tadeuszem Wolfem Wasnerem.
00:52:38 – Refleksja dotycząca wspólnego losu członków Stowarzyszenia „Dzieci Holocaustu”.
00:53:55 – Działalność opozycyjna Jerzego Ficowskiego, wiedza na temat bieżących wydarzeń, obchody rocznicy wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim w latach PRL, postać Larysy Gamskiej.
00:58:45 – Działalność opozycyjna, represje i ich wpływ na życie rodziny, organizacja kolonii letnich jako próba pozyskania pieniędzy, pomoc Pawła Dunin-Wąsowicza.
01:02:14 – Wyjazd do Stanów Zjednoczonych w 1977 r., wizyta u brata dziadka na Florydzie, książka „Wakacje w Sosnowiance”, praca w Stanach, spotkanie z Meyerem Lanskym.
01:11:056 – Powrót do Polski, zakup samochodu, zakupy w Peweksie.
01:13:35 – Wydarzenia w Radomiu w 1976 r., sposoby komunikacji opozycjonistów w PRL.
01:17:16 – Antysemityzm jako narzędzie walki politycznej, brak strachu przed antysemityzmem.
01:18:53 – Wydanie „Odczytania popiołów”, reakcje czytelników, salon literacki w domu rozmówczyni.
01:21:19 – Zilustrowanie poematu „List do Marc Chagalla”.
01:23:32 – Próby nauki jidysz, fascynacja teatrem, zamiar nauki w szkole aktorskiej, funkcjonowanie Teatru Żydowskiego w Warszawie, Żydzi w środowisku rozmówczyni w latach PRL (Arnold Słucki, Alina Brodzka-Wald), propozycja przydziału mieszkania Arnolda Słuckiego po jego emigracji w 1968 roku.
01:31:31 – Przydział mieszkania na Mokotowie, przeprowadzka na Służew nad Dolinką, prasa drugiego obiegu.
Poznaj kolekcję historii mówionej Muzeum POLIN: https://sztetl.org.pl/pl/historia-mowiona
Subskrybuj nasz kanał: https://www.youtube.com/channel/UCLTpRyEXXqGq0fR0DVcQMZw
Oglądaj kanały Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN:
POLIN (zapowiedzi i relacje z wydarzeń w Muzeum): https://www.youtube.com/user/mhzp2013
Wirtualny Sztetl (historia i kultura polskich Żydów): https://www.youtube.com/WirtualnySztetl
Polscy Sprawiedliwi (historie pomocy udzielanej Żydom podczas Zagłady): https://www.youtube.com/user/PolscySprawiedliwi
Kontakt w sprawie udostępnienia wywiadu: [email protected]
#MuzeumPolin #HistoriaMówiona #HistorieOcalałych #IrenaSendler #PolscySprawiedliwi #PolacyRatującyŻydów #IIWojnaŚwiatowa #Zagłada #JerzyFicowski