#trithucnhanloai #thienvanhoc
Lỗ đen vũ trụ được hình thành như thế nào? - Thiên Văn Học Tập 33 | Tri thức nhân loại
Lỗ đen hay hố đen (tiếng Anh: black hole), là một vùng không-thời gian nơi trường hấp dẫn mạnh đến mức không có gì—không hạt vật chất hay cả bức xạ điện từ như ánh sáng— có thể thoát khỏi nó. Thuyết tương đối rộng tiên đoán một lượng vật chất với khối lượng đủ lớn nằm trong phạm vi đủ nhỏ sẽ làm biến dạng không thời gian để trở thành lỗ đen. Xung quanh lỗ đen là một mặt xác định bởi phương trình toán học gọi là chân trời sự kiện, mà tại đó khi vật chất vượt qua nó sẽ không thể thoát ra ngoài lỗ đen được. Lỗ đen gọi là "đen" bởi vì nó hấp thụ mọi bức xạ và vật chất hút qua chân trời sự kiện, giống như một vật đen tuyệt đối trong nhiệt động lực học; nó cũng không phải là một loại "lỗ" hay "hố" nào mà là vùng không thời gian không để cho một thứ gì thoát ra. Lý thuyết trường lượng tử trong không thời gian cong tiên đoán tại chân trời sự kiện lỗ đen có phát ra bức xạ giống như vật đen có nhiệt độ nhất định phát ra bức xạ nhiệt. Nhiệt độ này tỉ lệ nghịch với khối lượng của lỗ đen, khiến cho rất khó quan sát được bức xạ này đối với các lỗ đen có khối lượng sao hay trung bình.
Trong thế kỷ 18, John Michell và Pierre-Simon Laplace từng xét đến vật thể có trường hấp dẫn mạnh mô tả bởi cơ học cổ điển khiến cho ánh sáng không thể thoát ra. Lý thuyết hiện đại đầu tiên về đặc điểm của lỗ đen nêu bởi Karl Schwarzschild năm 1916 khi ông tìm ra nghiệm chính xác đầu tiên cho phương trình trường Einstein, mặc dù ý nghĩa vật lý và cách giải thích về vùng không thời gian mà không thứ gì có thể thoát được do David Finkelstein nêu ra đầu tiên vào năm 1958. Trong một thời gian dài, các nhà vật lý coi nghiệm Schwarzschild là miêu tả toán học thuần túy. Cho đến thập niên 1960, những nghiên cứu lý thuyết mới chỉ ra rằng lỗ đen hình thành theo những tiên đoán chặt chẽ của thuyết tương đối tổng quát. Khi các nhà thiên văn học phát hiện ra các sao neutron, pulsar và Cygnus X-1 - một lỗ đen trong hệ sao đôi, thì những tiên đoán về quá trình suy sụp hấp dẫn trở thành hiện thực, và khái niệm lỗ đen cùng với các thiên thể đặc chuyển thành lý thuyết miêu tả những thực thể đặc biệt này trong vũ trụ.
Theo lý thuyết, lỗ đen khối lượng sao hình thành từ sự suy sụp hấp dẫn của những sao có khối lượng rất lớn trong giai đoạn cuối của quá trình tiến hóa. Sau khi hình thành, chúng tiếp tục thu hút vật chất từ môi trường xung quanh, và khối lượng tăng dần lên theo thời gian. Cùng với quá trình hòa trộn và sáp nhập hai hay nhiều lỗ đen mà tồn tại những lỗ đen khổng lồ với khối lượng từ vài triệu cho đến hàng chục tỷ lần khối lượng Mặt Trời. Các dự án khảo sát cho thấy đa phần tại trung tâm thiên hà lớn đều tồn tại ít nhất một lỗ đen khổng lồ.
*******************
Xin trân thành cảm ơn các thành viên "The Sun" dưới đây đã ủng hộ tài chính để kênh Tri Thức Nhân Loại có thể tiếp tục thực hiện các video về giáo dục, phục vụ cho cho người Việt Nam nói riêng, và cho tất cả những ai có nhu cầu học hỏi nói chung:
1/ Chủ kênh Youtube "Sài Gòn Tôi Yêu" (https://www.youtube.com/user/1303Bulldog)
************************************
Các video về Công Nghệ Thông Tin
https://www.youtube.com/watch?v=WIu7pDajon0&list=PLnRl-W3gZI78c5zH3HYkfHvmjmuKoNCxF
Các video về Thiên Văn Học
https://www.youtube.com/playlist?list=PLnRl-W3gZI7-rwFscr2XQ7fWWIOjbdSkZ
Các video về Khoa Học Máy Tính
https://www.youtube.com/watch?v=WIu7pDajon0&list=PLnRl-W3gZI79kfp8E7lcDkImtMHA6FIfr
Các video về Điện & Điện Tử
https://www.youtube.com/watch?v=MLFay2YsA6k&list=PLnRl-W3gZI78WYR7PESCxlMe6GG9SAtZF
Các video về chủ đề Hoạt Động Như Thế Nào
https://www.youtube.com/watch?v=0TgGMY5iVLo&list=PLnRl-W3gZI7_s0vG2WFTGpoF0_X43OTRw
Các video giải thích về Hiện Tượng Tự Nhiên
https://www.youtube.com/watch?v=05MfF6_5Ppo&list=PLnRl-W3gZI78TqparVgxSSPUi5UvOW_0j
Các video về Kiến Thức Tổng Hợp
https://www.youtube.com/watch?v=0LDsDAzmS2o&list=PLnRl-W3gZI7_ESGFqqiB8Q4pusNen3hDM
Các video về Kiến Thức Y Học
https://www.youtube.com/watch?v=vppPLE7BJDY&list=PLnRl-W3gZI79nbtfxsWHEZUSmvh74l2dB
Các video về Nguyên Tắc Thành Công
https://www.youtube.com/watch?v=ARyaYV9TBbM&list=PLnRl-W3gZI7_AbhxsP7oEpQSVZd907uoT
************************************
Giới thiệu sách hay nên đọc:
CÁC HÀNH TINH: https://shorten.asia/YqBfSNFY
******************************
Bản quyền thuộc kênh: Tri Thức Nhân Loại
Like our Facebook page::
https://www.facebook.com/TriThucVietNam/
Follow us on Twitter:
https://twitter.com/LoaiTri
Follow us on Blogger
https://tri-thuc-nhan-loai.blogspot.com
Follow us on Tumblr
https://trithucnhanloai.tumblr.com/
Thiết kế hình ảnh: Cỏ Picture
https://www.facebook.com/copicture