📖 Poznaj nasze wydawnictwo: https://radionaukowe.pl/wydawnictwo
📚 Wygodne zakupy książek: https://wydawnictwoRN.pl. Skorzystaj z kodu zniżkowego na audiobooki: sluchamRN
👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe
👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe
🎧 Posłuchaj na streamingu: https://ffm.bio/radionaukowe
🔔 Subskrybuj: https://youtube.com/@RadioNaukowe?sub_confirmation=1
🌐 Strona: https://radionaukowe.pl
👍 Facebook: https://facebook.com/RadioNaukowe
📷 Instagram: https://instagram.com/radionaukowe
❌ Twitter: https://twitter.com/RadioNaukowe
🎓 Odwiedź LAMU: https://youtube.com/@LetniaAkademiaMlodychUmyslow
🎬 Zobacz więcej: https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hZvt1d4RClz7TWU7bC65w8J
📩 Kontakt: [email protected]
Nauka to jest coś skomplikowanego. Nie da się znać na wszystkim, trudno nawet interesować się wszystkim, nie mamy na to czasu, zasobów, przygotowania… Musimy polegać na naukowcach i wierzyć, że eksperci z danej dziedziny przekazują nam rzetelną wiedzę, zgodną z aktualnym stanem naukowym. No właśnie: wierzyć. Na pewno zetknęliście się gdzieś z zarzutami, że nauka jest jak religia, ktoś nakazuje nam wierzyć w określone paradygmaty i koniec. O tym, jak to rzeczywiście działa, opowiada dziś dr hab. Adrian Kuźniar z Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, autor kanału @Bakcylfilozofii na YouTubie.
Podstawowa różnica między religią a nauką jest taka, że religia nie jest otwarta na dyskusję. Dogmaty wiary przyjmuje się w całości albo wcale, nie ma w nich miejsca na weryfikację czy krytykę. Z nauką jest wprost odwrotnie. Jej kluczową cechą jest otwartość na ciągłe podważanie. – Nie możemy wykazać prawdziwości teorii naukowej, natomiast możemy próbować każdą teorię naukową obalić – wyjaśnia prof. Kuźniar. Jeżeli dana teoria wytrzyma taką próbę podważenia czy też falsyfikacji, to zyskuje prawo, by wejść w poczet nauki (przynajmniej na jakiś czas, dopóki nie powstanie inna, lepsza, podważająca ją teoria). Dysponujemy systemem weryfikowania tego, czy osoba, od której czerpiemy wiedzę, rzeczywiście jest ekspertem. Co do zasady eksperci otwarcie udostępniają też dane i opracowania, na których opierają swoje teorie. Religie zaś programowo rezygnują z tego aspektu, nie chcą być sprawdzalne dla każdego.
W nauce oczywiście korzystamy ze swego rodzaju spekulacji, to jej niezbędny element: czynimy jakieś założenia. Ważne jednak, jak powstają i co się z nimi dzieje dalej. Teorie naukowe muszą być wewnętrznie spójne, w jakiś sposób porządkować opisywane zjawiska, wyjaśniać istniejące i przewidywać nowe. Jeśli jakaś teoria nie spełnia tych kryteriów (np. jest wewnętrznie sprzeczna, nazbyt skomplikowana, nie potrafi przewidywać dalszego rozwoju na podstawie posiadanych danych), a do tego jeszcze nie jest w żaden sposób falsyfikowana, tzn. podważana, poddawana próbom, to nie spełnia kryteriów teorii naukowej.
W odcinku usłyszycie też sporo konkretów z filozofii nauki (gęsto padają nazwiska Karla Poppera i Thomasa Kuhna). Rozmawiamy o tym, czym jest paradygmat naukowy, co musi się stać, by go podważyć, jak rozumieją naukę instrumentaliści (tu dowiecie się, jak luterański teolog Andreas Osiander zadał naszemu Kopernikowi cios poniżej pasa) a jak realiści. Serdecznie polecam!
POLECAMY INNE MATERIAŁY:
https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hbtbhnUNXCrD7p-w-wWI2xP
https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hYNTBsxyIcxPSFcQxg5_FaX
https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hatTbYTJZW-WpZNj7ylzB3o
https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hZYfk7T2jmrKp8xwQdg2np1
https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hYQVHs4wAL0_U1umnazLElr
https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hbqFcuJigv9NRT_o2pbfwjo
https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hYGJWBUnKqh15LLUbkhcR93
https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5haNpHcDtZl4A9LxOJ0f5zDr
https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hZkSwOT2bAvbWqu4KhF7RZ1
https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hbim2OmQHdjIRWddKiNBf5N
https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hZynmo_R0mH6BuWKPLtLWGT
00:00 - 1:25 Wstęp
1:25 - 4:56 Granice nauki - widzimisię naukowców czy potwierdzona wiedza
4:56 - 8:28 Konsensus naukowy
8:28 - 12:20 Aksjomat matematyczny a dogmaty wiary
12:20 - 17:26 Podobieństwa nauki i wiary
17:26 - 23:48 Rozwój myśli filozoficznej o nauce - kryterium falsyfikowalności
23:48 - 25:18 Czy istnieje dowód naukowy?
25:18 - 33:48 Mechanika Newtona i teoria grawitacji Einsteina
33:48 - 45:47 Paradygmat Kuhna
45:47 - 50:08 Paradygmat, anomalie i zmiana - racjonalność nauki i nawrócenia religijnego
50:08 - 51:38 Teoria wszystkiego
51:38 - 59:50 Czy nauka opisuje świat rzeczywisty?
59:50 - 1:07:00 Kiedy teorie przestają być prawdziwe? Teoria flogistonu i eteru
1:07:00 - 1:11:16 Naukowy opis świata - czy musi być tylko jeden?
1:11:16 - 1:17:44 Czy możemy poznać całość rzeczywistości?
🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠
#RadioNaukowe #KarolinaGłowacka