η εκπομπή μεταδόθηκε 14 Δεκεμβρίου 2024 απ' το Τρίτο Πρόγραμμα
Ο Δρ. Θεοφάνης Τάσης αφιερώνει το φιλοσοφικό του βλέμμα στην επισταμένη εξέταση των τρόπων με τους οποίους η ψηφιακή τεχνολογική διάρθρωση όχι μόνο επιδρά στην ανθρώπινη ζωή, αλλά και επανερμηνεύει τις πιο θεμελιώδεις οντολογικές και ηθικές μας συντεταγμένες. Η ενασχόλησή του δεν περιορίζεται σε μια εξωτερική θεώρηση της τεχνολογίας· αντίθετα, ανατέμνει το πλέγμα των ψηφιακών αλληλεπιδράσεων, υποδεικνύοντας ότι αυτές οι δομές επιτελούν έναν διαρκή μετασχηματισμό της υποκειμενικότητας. Μέσα από την ανάλυσή του αναδεικνύεται ένα νέο είδος “πολυεπίπεδης ταυτότητας”, όπου ο ενσώματος βίος και ο ψηφιακός αυτοπροσδιορισμός δεν συνυπάρχουν παθητικά, αλλά αλληλοεμπλέκονται σε μια δυναμική διεργασία αλληλοδιαμόρφωσης.
Η οντολογική διάσταση του έργου του εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος επαναπροσδιορίζει την εμπειρία του εαυτού και του κόσμου υπό την επίδραση των αλγοριθμικών φίλτρων. Στην προβληματική αυτή, η τεχνολογία δεν λειτουργεί αποκλειστικά ως εργαλείο, αλλά ως συνολική συνθήκη που προσδιορίζει τις κατηγορίες κατανόησης και πρόσληψης της πραγματικότητας. Η πολιτική και κοινωνική του θεωρία, ταυτόχρονα, αναδεικνύει τις συνέπειες αυτής της νέας συνθήκης: ο δημόσιος χώρος επανασυντάσσεται υπό την επίδραση δομών που υπερβαίνουν το παραδοσιακό έδαφος της φυσικής συμμετοχής, εισάγοντας μορφές μαζικής επιρροής που άλλοτε ενθαρρύνουν τη δημιουργία συλλογικοτήτων, ενώ άλλοτε εκτρέφουν νέες μορφές ετερονομίας.
Η προβληματική της αυτονομίας, στην σκέψη του, αποκτά επείγοντα χαρακτήρα, καθώς τα διαρκή ίχνη που αφήνει κανείς στον ψηφιακό χώρο δεν συμπληρώνουν απλώς την κοινωνική του ταυτότητα, αλλά τείνουν να εγκιβωτίζονται σε ένα πλαίσιο όπου οι αλγόριθμοι καθίστανται, τρόπον τινά, θεσμικοί μηχανισμοί διαμόρφωσης του νοήματος. Προς τούτο, ο φιλόσοφος διατυπώνει μια στοχαστική ενόραση σχετικά με τις βαθιές πολιτισμικές ανακατατάξεις: εκεί όπου η οθόνη δεν αποτελεί μια ουδέτερη επιφάνεια, αλλά ένα οντολογικό περιβάλλον εντός του οποίου μετατοπίζονται οι όροι της ανθρώπινης σχέσης, της γνώσης και της συμμετοχής στην κοινότητα. Εν τέλει, η σκέψη του φανερώνει ότι η κατανόηση της ψηφιακής μας συνθήκης απαιτεί μια μετατόπιση από την επιφανειακή διερεύνηση των τεχνολογιών σε μια περισσότερο ριζική σκέψη γύρω από την οντολογική μας θέση στον κόσμο και τις αναπροσδιοριζόμενες δυνατότητες της ανθρώπινης εμπειρίας.