ශ්රි ලංකාවේ හේන් ගොවියා අතීතයේ පටන් තම වගාව වන සතුන්ගෙන් ආරක්ෂා කර ගැනීම සදහා විවිධ උපක්රම භාවිතා කරන ලදී. මේ සදහා ඔවුන් සතුන්ගේ හැසිරීම් සහ පාරිසරික වෙනස්වීම පිලිබද මනා අවබෝධයෙන් කටයුතු කරනලදී.තවද වන සතුන්ගේ පැමිණීම වැලැක්වීම සදහා විවිධ ඇටවුම් භාවිතා කරන ලදී. 1️⃣ කක්කුට්ටාගේ හැඩලීම දිගින් දිගටම සිදුවේ නම්, ඒ වල්-ඌරාගේ 🐖 පැමිණීම සිදුවන බවට පෙර නිමිත්තකි. 2️⃣ රාත්රී කාලයේ හේනේ ගිනිමැලයක් 🔥 දැල්වීම. 3️⃣ බස්සන්ගේ🦉 (බකමූණා) හැඩලීම වැඩිවශයෙන් සිදුවන්නේ නම් හේනට මීයන්🐀 පැමින ඇතිබව හේන් ගොවියා අත්දැකීමෙන් දනී. (මීයන් ආහාරයට ගැනීමට බස්සන් වැඩි වශයෙන් පැමිණේ) 4️⃣ වල්-ඌරන් පැමිණෙන මාර්ගයේ (ඌරු මන්කඩ වල)දහඩිය දැමූ ඇදුම් එල්ලීම හා මිනිස් මුත්රා තැබීම සිදු කරන ලදී. වන සතුන් බිය ගැන්වීම සදහා භාවිතා කල විවිධ ඇටවුම් 01.ඌරු ටොක්ක 02.ටකය 03.හිරි-මුල් ( හේන ගිණි තැබූ පසු ඉතිරිවූ මුල් කැබලි) මත කෙසෙල් පට්ට තැබීම 04.හේන තුල සහ හේන වටා විවිධ වර්නයේ නූල් ඇදීම (කහ පැහැති නූල් වැඩි වශයෙන් යොදා ගනී) 05.හේන අවට හා හේන තුල ඇති විශාල ගස් 🌳 මත විවිධ වර්ණයේ රෙදි කැබලි එල්ලීම.